Przejdź do treści
Kiedykolwiek publikuję zdjęcie ptaka, przychodzi mi do głowy taka refleksja, że one są łatwiejsze do udokumentowania na zdjęciu niż ssaki. Są co prawda mniejsze, bywają bardzo płochliwe i zwykle szybko się przemieszczają, ale jednak jest ich bardzo dużo. Nie dotyczy to jednak bielika. Choć nie jest to gatunek zagrożony, to trudno go uznać za często spotykany. Populacja w Polsce szacowana jest na 1000-1400 par, w Norwegii (tam, na wyspie Runde zrobiłem to zdjęcie) – 2800-4200 par. Czyli wielokrotnie mniej niż popularne ssaki typu sarna, jeleń czy łoś.
Wspominałem o tym, że jest w Puszczy Białowieskiej takie miejsce, gdzie żubry występują na tyle często, że zrobienie im dobrego zdjęcia trudno uznać za coś wyjątkowego. Ostatnio jednak ich tam nie widywałem, zresztą – mnie każde spotkanie z dzikim zwierzęciem, a z żubrem w szczególności, cieszy ogromnie. Miło jest też patrzeć na szczerą fascynację zagranicznych fotografów fotografujących żubry w Puszczy Białowieskiej. Wszak w innych częściach Europy tych zwierząt nie ma. Jeśli uda się żubrowi zrobić jakiś nietypowy portret, np. a w rzadko spotykanej koniunkcji z pliszką, radość jest jeszcze większa.
„Ptak na patyku” to w narzeczu fotografów przyrody serdecznie kpiące określenie niezbyt oryginalnego zdjęcia. Takiego, które mogłoby trafić do atlasu ptaków, ale raczej nie na wystawę. Choć uczciwie przyznaję, znam zdjęcia ptaków na patyku tak perfekcyjne, że mimo braku wyjątkowości robią wrażenie.
Mam nadzieję, że powyższe zdjęcie wykracza poza szablon. Wykonane jeszcze niemal po ciemku, nieporuszone tylko dlatego, że czaple się nie wierciły (oczywiście zrobione ze statywu). Po zrobieniu nie miałem pojęcia, czy i co wyszło – na ekranie aparatu niewiele było widać. Bardzo jednak liczyłem ten wyjątkowo oświetlony poranek w unikatowym miejscu (Stawy Milickie) będzie obfitował w mocne doznania.
To był uroczy pomysł. Kolega Marcin zarzucił koncepcję, żeby zamiast zależeć od szczęścia w Kampinoskiej, która się Puszcza (wyjdą te zwierzęta czy nie wyjdą?) ruszyć w miasto o poranku. Bo kamienica nie ucieknie. Kolega Paweł zaaprobował pomysł, a ja się chętnie przyłączyłem. Nie wyszło mi nic godnego uwagi, jeśli chodzi o fotografię miejską. Ale poranne światło było śliczne, a po warszawskiej Starówce kręci się sporo ptaków. Niekoniecznie egzotycznych, ale cudownie moim zdaniem wpasowujących się w miejski pejzaż.
Miasto czy las – ptaki są fajne.
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że drzewa w tym miejscu umierają. Jednak to miejsce to bagno (Bagno Bocianowskie k. Celestynowa pod Warszawą). Na bagnach drzewa mają się źle. Jeśli kiedyś wyrosły, to w miejscu, które potem pokryło się wodą i nią nasiąkło, ich korzenie nie mają dobrych warunków. Stąd typowy widok kikutów drzew na mokradłach.
Jednak to miejsce faktycznie chyba umiera. Bagno bowiem wysycha, jak wiele takich miejsc na Mazowszu. Ciągle można się tu zapaść w grunt, nadal jest tu piękne, zwłaszcza gdy poranek łączy mgłę ze światłem podnoszącego się Słońca. Ale widać już to coś, co powoduje obawę – ślady po wodzie zamiast wody.
To zdjęcie w zasadzie nie jest mojego autorstwa. Tj. – ja nacisnąłem spust, był to mój aparat, ja je potem poddałem postprodukcji. Ale tę scenkę wypatrzyła pewna elokwentna i bardzo miła Pani, z którą spędziłem tamten poranek i której nigdy więcej nie spotkałem.
Kobiety widzą inaczej, od dawna uważam, że w fotografii istnieje kobieca wrażliwość i kobieca umiejętność spojrzenia, która pozwala wypatrzeć coś, co statystyczny mężczyzna przeoczy (dobrze, jeśli na to nie nadepnie), Ta wrażliwość pozwala dostrzec mały detal, teksturę, grę kolorów i owady – gdy ja omiatam wzrokiem okolicę szukając łosi albo przynajmniej czapli
Tęsknię za Szwecją i Norwegią, choć za każdą z tych krain inaczej i w każdej z nich za czym innym. O Szwecji i jej łagodności jeszcze kiedyś napiszę.
Dziś kilka słów o Norwegii. Dwie rzeczy zapisały mi się w pamięci. Po pierwsze to, że często pejzaż tam to kompozycja 3 żywiołów. Woda w postaci fjordów i morza, ziemia w ekstremalnej formie gór i skał i – wiem, to trochę naciągana interpretacja – powietrze w postaci chmur, które w końcu są również wodą.
Po drugie – te obrazy wyglądają groźnie i surowo. Jadąc ze Szwecji do Norwegii czułem pewien niepokój. Nadchodzące dni miały być pochmurne i deszczowe. Ale… Nie było burz, nie było wichur (poza urwiskami wyspy Runde). Deszcze nie były ulewne. Więc może nie groza? Może to za mocne słowo? Natomiast że te widoki były czystym pięknem – tego byłem i jestem pewien. I wiem, że za rok znów tam pojadę, prawdopodobnie na jeszcze dłużej.
Wróciłem z objazdówki po części Szwecji i Norwegii. 3 tygodnie na campingach, spanie w mojej furgonetce. Prawie codziennie marsze z aparatami. Krótko mówiąc, wyjazd-nieszczęście (z różnych powodów) i wyjazd-marzenie jednocześnie.
Staram się skupić na tych genialnych momentach. Mimo trudnej pogody oba kraje dostarczyły mi całkiem sporo genialnych widoków.
Pierwsze zdjęcie to podsumowanie doświadczania Szwecji z jej usłanymi głazami lasami i jeziorami z kamienistymi cyplami. Tego poranka zbudziłem się przypadkiem jeszcze przed świtem, a wyjrzawszy z samochodu zobaczyłem kumulujące się poranne mgły. Postanowiłem wstać, przejrzeć mapę i znaleźć w okolicy jeziora z czystym widokiem na wschód. Poranne zamglenie trwało ponad 1.5 godziny.
Druga fotografia oddaje kapryśność pogody w Norwegii w ekstremalnej wersji. Zdjęcie powstało na wyspie Runde, na której urwistych brzegach szukałem maskonurów (niestety, odleciały wcześniej niż zazwyczaj) i głuptaków (które udało mi się znaleźć). Cały czas wiał porywisty wiatr, a chmury na zmianę mieszały się ze światłem słonecznym albo przynosiły zacinający deszcz.
To zdjęcie nagle skojarzyło mi się z czymś, o czym moi bliscy wiedzą, a niektórzy z nich nawet komentują słowami „Kiedyś będzie dobrze”. Na razie jest ciemność, ta, która niektórym kojarzy się z czarnym psem. Ale…
Mgła na zdjęciu wyraźnie wskazuje, że jest to świt, czyli będzie jaśniej. Pytanie – kiedy. Bo na razie nie jest w najmniejszym stopniu tak dobrze-zapowiadająco jak na powyższej fotografii. Nie chciałem zamieszczać zdjęcia ponurego, bo to by było zbyt oczywiste.
Tego samego dnia – 14 lipca – zmarł Tadeusz Rolke. Nie doszukuję się tu żadnej symboliki. Tyle, że łatwiej będzie zapamiętać. Kiedy nastąpiło połączenie, zgodnie z formułą ceremonii na zawsze? W pierwszym dniu referendum unijnego. A rozłączenie – właśnie w dniu odejścia jednego z moich idoli.
Za każdym razem, gdy widzę żubra, cieszę się ogromnie, mimo że w Puszczy Białowieskiej – na szczęście – ten widok nie jest wcale taki rzadki. Świetnie też rozumiem entuzjazm, jaki widzę u wszystkich, którzy żubra widzą po raz pierwszy. Choć bowiem populacja żubrów w Polsce jest dość duża, większość z nich występuje tylko w trzech regonach Polski – w Puszczy Knyszyńskiej, w Puszczy Białowieskiej i w Bieszczadach. W przeciwieństwie do saren, jeleni, a nawet wilków – aby spotkać żubra w naturze, trzeba się wybrać na wschód Polski.